Jaundis atau kekuningan pada kulit dan mata adalah perkara biasa bagi bayi baru lahir. Kira-kira 60 peratus bayi mengalami jaundis dalam masa beberapa hari selepas kelahiran.

Kebiasaannya apabila bayi baru lahir didapati mengalami jaundis, doktor akan menyarankan agar bayi diberikan susu ibu dengan secukupnya. Tetapi dalam keadaan yang sangat jarang berlaku, bayi mungkin mengalami jaundis disebabkan susu ibu sendiri. Jadi, apakah sebenarnya kaitan antara bayi kuning dengan susu ibu?

Bagaimana jaundis berlaku

Jaundis berlaku apabila bayi mempunyai kadar bilirubin yang tinggi dalam darah mereka. Bilirubin adalah pigmen kuning yang dihasilkan semasa pecahan sel darah merah yang telah tua.

Bilirubin kebiasaannya melalui hati yang memprosesnya untuk disingkirkan melalui usus. Walau bagaimanapun, dalam bayi yang baru lahir, hati selalunya belum cukup berkembang dan mungkin tidak dapat menyingkirkan bilirubin daripada darah. Apabila terlalu banyak bilirubin dalam darah, ia boleh menetap di kulit. Ini menyebabkan kulit dan mata kelihatan kuning.

Selain masalah menyingkirkan bilirubin melalui hati dengan berkesan, bayi juga tidak mempunyai pergerakan usus yang cukup kerap. Salah satu manfaat kolostrum atau susu pertama bayi ialah ia membantu membersihkan usus bayi anda. Walaupun kolostrum hanya sebanyak satu sudu teh, ‘susu pertama’ ini akan membantu bayi anda membuang air. Jadi, jika bayi anda dipastikan menyusu secukupnya, bayi anda akan menerima banyak kolostrum dan akan menyebabkan banyak pergerakan usus, yang akan membantu bilirubin disingkirkan dengan cepat.

Susu ibu dan jaundis

Terdapat dua jenis jaundis yang berkaitan dengan penyusuan badan iaitu jaundis susu ibu (breast milk jaundice) dan jaundis penyusuan susu ibu (breastfeeding jaundice).Dalam kebanyakan hal, bayi anda mungkin mengalami jaundis penyusuan susu ibu, iaitu disebabkan tidak menyusu dengan mencukupi. Dalam keadaan ini, anda akan disarankan untuk menyusukan bayi anda sekerap mungkin, agar lebih banyak bilirubin dibuang daripada badan bayi.

Doktor anda mungkin akan menyarankan tip-tip berikut:

• Sejurus selepas kelahiran, pegang bayi anda kulit ke kulit supaya menggalakkan bayi menekap di payudara. Letak bayi di dada sekerap mungkin.
• Susukan bayi sejurus selepas kelahiran dan sekerap mungkin dalam beberapa hari pertama. Lebih kerap bayi menyusu, lebih kerap bayi akan membuang dan menyingkirkan bilirubin.
• Pam susu anda untuk diberikan kepada bayi, jika perlu.
• Jika bayi anda kerap mengantuk, pam susu kolostrum dan berikan menggunakan cawan atau sudu.
• Hubungi konsultan laktasi untuk pemeriksaan teknik menyusu untuk memastikan semuanya berjalan lancar.
• Ketahui isyarat lapar bayi anda dan segera bertindak balas! Jangan tunggu sampai bayi anda menangis untuk mula memberinya makan.
• Pastikan anda menyusu sekurang-kurangnya 8 hingga 12 kali dalam tempoh 24 jam.
• Jika bayi anda tidak bangun sendiri dalam tempoh 3 jam, kejutkan untuk menyusukannya.
• Buka pakaian bayi anda dan biarkan lampin sahaja agar bayi terjaga sewaktu menyusu dan menyusu dengan betul.

Teruskan menyusu. Jangan memberikan air untuk menyingkirkan bilirubin.
Jaundis susu ibu (breast milk jaundice) pula adalah penyakit kuning dalam bayi yang berlaku seminggu selepas kelahiran. Keadaan ini sangat jarang berlaku dan dilaporkan terjadi dalam kurang daripada 3 peratus bayi. Keadaan ini kadang-kadang boleh bertahan sehingga 12 minggu, tetapi jarang menyebabkan komplikasi pada bayi yang sihat dan menyusu baik.

Punca sebenar jaundis susu ibu tidak diketahui. Walau bagaimanapun, ia mungkin terkait dengan bahan dalam susu ibu yang menghalang protein tertentu dalam hati bayi daripada memecahkan bilirubin. Keadaan ini boleh diwarisi dalam keluarga.

Maklumat ini mungkin menimbulkan kerisauan bagi para ibu yang mengesyaki anak mereka mengalami jaundis susu ibu. Pun begitu, anda tidak boleh berhenti menyusu jika anda khawatir bayi anda mungkin mengalami jaundis susu melainkan atas arahan doktor. Susu ibu adalah penting untuk kesihatan bayi anda. Ia membekalkan semua nutrien yang diperlukan dan melindungi bayi daripada penyakit dan jangkitan. American Academy of

Pediatrics mengesyorkan bayi menyusu lapan hingga 12 kali sehari untuk enam bulan pertama kehidupan.

Punca sebenar jaundis susu ibu tidak diketahui. Walau bagaimanapun, ia mungkin terkait dengan bahan dalam susu ibu yang menghalang protein tertentu dalam hati bayi daripada memecahkan bilirubin. Keadaan ini boleh diwarisi dalam keluarga.

Maklumat ini mungkin menimbulkan kerisauan bagi para ibu yang mengesyaki anak mereka mengalami jaundis susu ibu. Pun begitu, anda tidak boleh berhenti menyusu jika anda khawatir bayi anda mungkin mengalami jaundis susu melainkan atas arahan doktor. Susu ibu adalah penting untuk kesihatan bayi anda. Ia membekalkan semua nutrien yang diperlukan dan melindungi bayi daripada penyakit dan jangkitan. American Academy of
Pediatrics mengesyorkan bayi menyusu lapan hingga 12 kali sehari untuk enam bulan pertama kehidupan.

Kredit: Hello Doktor

(Pa&Ma D Parents adalah komuniti yang menghimpunkan semua yang bergelar ibu bapa & diwujudkan sebagai menyokong perjalanan mereka sepanjang membesarkan anak di era milenium dan akan berkongsi info, artikel dan pelbagai promo aktiviti or event dianjurkan oleh Pa&Ma. Join channel Telegram Pa&Ma D Parents (https://t.me/pamadparents)

Pa&Ma BF VIP Eksklusif mengalu-alukan ibu yang sedang hamil dan menyusu anak mendaftar sebagai peserta. Harga promosi pendaftaran peserta hanya RM20 sahaja. Daftar di https://toko.ideaktiv.com/product/pama-bf-vip-eksklusif/

(Followers Pa&Ma jom rileks jap, klik link ni! https://bit.ly/3fRSN23)

Dr Hamid Arshat, Pakar Perbidanan dan Sakit Puan menjelaskan tentang 8 gangguan haid yang sering terjadi kepada wanita. Ia sama sekali tidak boleh dipandang remeh!

Pakar O&G terkenal yang berpengalaman luas ini telah berkongsi info mengenai masalah gangguan haid yang biasa dihadapi di kalangan wanita baru-baru ini. Informasi yang dikongsikan oleh Dr Hamid Arshat ini boleh dijadikan panduan bagi anda yang mungkin menghadapi masalah haid. Berikut ilalah perkongsian beliau;

BILA HAID TERGANGGU

Pusingan haid yang teratur melambangkan kesuburan, kewanitaan dan kesihatan. Pelbagai gejala dan penyakit boleh menimbulkan gangguan haid. Diantaranya ada yang merbahaya dan mengancam kesihatan seperti kanser pangkal rahim (cervix), kanser ovari atau rahim.

Sebahagian besar (masalah gangguan haid) disebabkan oleh gangguan hormon dan juga pelbagai ketumbuhan bukan kanser saperti fibroids, endometriosis dan ovarian cysts. Walau demikian wanita perlu berwaspada bila timbul gangguan-gangguan berikut:

#1 PERDARAHAN SELEPAS HUBUNGAN KELAMIN

Ia boleh dianggap sebagai tanda kanser pangkal rahim. Walau punbegitu,  ada punca-punca lain seperti cervical erosion, jangkitan kuman dan cervical fibroids dan polyp. Perlu membuat pemeriksaan faraj dan buat ujian pap smear.

#2 PERDARAHAN SELEPAS PUTUS HAID
Ini adalah satu tanda kanser dalam rahim. Selain tu, ia berpunca daripada kekurangan hormon estrogen, fibroid dan polyp. Periksa peranakan dan buat vaginal scan, buat pap smear dan juga diagnostic D&C.

#3 HAID TERLALU BANYAK & BERPANJANGAN (MENORRHAGIA)
Punca utamanya ialah ketumbuhan fibroid, adenomyosis, endometrial hyperplasia dan polyps. Perlu buat vaginal scan. Rawatannya ialah dengan bedah D&C, membuang fibroid atau membuang rahim. Ubat hormon, norethisterone (Norculut) boleh membantu.

#4 SAKIT SENGGUGUT
Ia seringkali disebabkan oleh endometriosis dan adenomyosis. Keadaan ini juga boleh menimbulkan masalah kesuburan dan keguguran serta kesakitan. Perlu buat vaginal scan. Bagi gadis buat scan perut.

#5 HAID TIDAK TERATUR

Jarak antara haid 3 hingga 6 bulan atau lebih. Ia sering disebabkan oleh masalah Polycystic Ovary Syndrome (PCOS), ovari bengkak dan tidak subur. Sering berlaku pada wanita gemuk. Gangguan utama ialah sukar hamil, kegunaan dan perdarahan banyak dan berpanjangan. Perlu rawatan khusus dan kuruskan badan.

#6 TIDAK DATANG ATAU LEWAT DATANG HAID
Punca utama ialah kehamilan. Langkah pertama buat ujian kehamilan UPT. Buat vaginal scan untuk pengesahan. Lain-lain punca ialah gangguan hormon akibat stress atau masuk umur empat puluhan. Mungkin hampir menopause.

#7 TIDAK DATANG HAID MELEBIHI 6 BULAN
Ia adalah satu tanda menopaus bagi mereka berumur sekitar 50an atau premature menopause bagi mereka dibawah 40 tahun.Bagi mereka yang berhenti haid dalam umur 20an dan awal 30an , mungkin sebabkan ovarian failure, iaitu telur dan hormon telah tandus.

#8 TIADA DATANG HAID PADA GADIS BERUMUR 20 TAHUN
Mungkin disebabkan tiada rahim atau pangkal rahim atau faraj. Ini  adalah kecacatan kogenital iatu sejak lahir tidak sempurna peranakannya.

Sumber: Dr Hamid Arshat

Bersalin melalui pembedahan caesarean bukanlah alasan untuk anda tidak mengamalkan pantang! Walaupun mengambil keputusan untuk berpantang secara moden, ia tidak bermakna anda perlu meninggalkan langkah-langkah berpantang tradisional.

Menurut Nur Syatirah Shuib, terapis dan perawat pantang, amalan pantang moden diringkaskan dan dipermudahkan cara. Katanya lagi, anda yang berpantang selepas menjalani pembedahan perlu lebih berpantang daripada mereka yang bersalin secara normal.
Berikut adalah antara amalan pantang yang patut anda lakukan.

1. Minum air halia

Sebaik sahaja selamat bersalin, anda digalakkan meminum segelas air halia yang bercampur madu ataupun jus kurma. Amalan ini bertujuan mengelakkan anda daripada terbatuk kesan daripada suhu yang terlalu sejuk di dalam dewan bedah. Selain daripada itu, ia membantu anda mengawal rasa loya akibat angin yang banyak di dalam perut. Antara lain, ia juga bertujuan mengelakkan diri anda daripada memberi tekanan kepada kawasan pembedahan akibat batuk.

2. Sapu minyak herba

Anda perlu sapu seluruh badan dengan minyak herba bagi menghangatkan kembali tubuh yang kesejukan ketika berada di dalam dewan pembedahan. Bahagian tubuh yang wajib disapu minyak herba ialah atas perut dan kawasan bius. Ia bertujuan membantu mengeluarkan lebihan angin dan membantu merawat saraf. Kegagalan berbuat demikian boleh menyebabkan anda mudah menggigil kesejukan dan dimasuki angin.

3. Berbengkung khas

Lumrah ibu bersalin secara pembedahan takut untuk ligat bergerak. Cara paling mudah untuk menampung perut ialah dengan memakai bengkung dengan kaedah yang betul. Ada dua kaedah yang boleh digunakan sebaik sahaja bersalin caesarean.

Salah satunya ialah menggunakan strap-on- binder. Terlebih dahulu, anda perlu menyapu minyak herba di perut dan pinggang sebelum memakai bengkung. Ia boleh membantu pengeluaran angin daripada perut dan melawaskan pengeluaran darah nifas.

Selepas dua minggu atau setelah luka jahitan pulih, anda boleh menggunakan bengkung bertali yang panjang hingga ke paha agar hujung kain bengkung tidak menekan luka jahitan. Sebelum memakai bengkung bertali, anda perlu melapis bahagian luka pembedahan menggunakan tuala wanita agar luka tersebut cepat kering. Kemudian, barulah memakai bengkung bertali setelah disapu minyak herba di kawasan perut. Labuh bengkung hendaklah melepasi paha agar tidak memberi tekanan kepada bahagian luka jahitan.

4. Makan herba

Perkara yang paling penting bagi ibu bersalin secara pembedahan ialah berdisiplin dalam memakan herba setiap hari selama minimum enam bulan selepas bersalin. Jika ibu yang bersalin secara normal tersalah makan, risiko terbesar yang boleh dialami ialah bayi mudah kembung perut jika menyusukan susu ibu. Namun, bagi anda yang bersalin secara pembedahan, risiko untuk kebas dan kesejukan adalah tinggi.

5. Mandi herba sehingga nifas kering

Pastikan anda mengamalkan mandian herba selagi darah nifas masih lagi mengalir keluar. Malah anda juga hendaklah bertungku. Tungku tidak semestinya di perut. Bertungkulah di tapak kaki, kawasan pinggang dan punggung. Namun, sebaik-baiknya bertungku seluruh badan kecuali di kawasan luka pembedahan dengan bantuan terapis terlatih.