Rokok menjadi punca jangkitan kuman kepada paru-paru. Asap dan habuknya menjadi pelbagai masalah kesihatan kepada para perokok pasif termasuk bayi dan kanak-kanak.

Dr Ainul Farahin Kamalruzzaman membuat catatan di Facebooknya mengenai dua pesakit kecilnya yang mengalami masalah jangkitan kuman pada paru-paru gara-gara ahli keluarga merokok. Beliau menyelar tindakan bapa atau ahli keluarga yang merokok tanpa memikirkan orang sekeliling sehingga menyebabkan masalah kesihatan.

Kedua-dua pesakitnya mengalami simptom yang sama namun salah seorangnya mengalami demam. Simptom jelas ialah batuk, nafas laju dan dada melekuk. Kedua-duanya diberikan rawatan nebulizer dan terpaksa diwadkan untuk rawatan lanjut. Berikut ialah perkongsian Dr Ainul Farahin;

Malam menghampiri jam 12..

Masih ada lagi beberapa kes yg menunggu untuk dipanggil.

Aku panggil nama seorang pesakit.. Sambil membaca chief complaint ni kertas triage: ‘cough/fever x 1 day’

Masuk seorang ibu mendukung anak yg berusia 1 tahun 4 bulan.

Comel budaknya..

Tapi sayang, bila aku senyum kat budak tu, budak tu terus nangis..

Mungkin muka aku tak cukup comel? Atau muka aku macam hantu kaklimah yg menakutkan..

Known case of ‘aku suka budak, budak tak suka aku’

K fine.

“Dia kenapa, mak?”

“Dia demam, batuk2… “

“Berapa hari sudah?”

“baru ja harini.. Tapi teruk butul batuk, tidak pandei berenti. Nda mau tidur.. “

Sambil2 aku perhati je budak tu.

Nafas berombak2.

Cepat2 aku selak baju beliau.

Tudiaa… Punya laju nafas dia…Lekuk2 di dadanya pulak punya la dalam, kalau semut lalu nescaya terpeleot.

Jadi sebelum semut lalu dan terpeleot, aku perlu buat sesuatu…

Aku pun bagi la neb kat budak tu…

Tau tak neb tu apa? Neb tu singkatan untuk nekbat.

Sambil2 prepare neb, ak tanya2 lagi further history daripada emaknya.

“mak, ada sapa2 merokok ka di rumah kamu? Atau ada sapa2 suka merokok dalam kereta?”

“Ada… “

“siapa?”

“bapak dia… “

(haih… Mengeluh sekejap ak depan maknya)

” bapak ada diluar? “

” ada… “

” nanti saya nak jumpa dia”

*********

Sambil2 budak comel nombor 1 kena nekbat, aku sambung tengok kes lain.

Panggil lagi satu kes..

Masuklah ibu bersama anaknya umur 9 bulan.

Sekali lagi aku senyum kat budak comel nombor 2, dia bagi blank stare je.

K fine.

Pendek cerita, kisah budak comel nombor 2 ni sebijik dengan budak comel nombor 1 kecuali yg nombor 2 ni xde demam. Nafas pun laju, semut pun ada risiko terpeleot di dadanya. Nafas pun bunyi2.

Aku nekbat kan budak comel nombor 2. Tanya maknya, bapak perokok tegar.

“nanti saya nak jumpa bapak dia ya”

Maka, bisinglah ruang asma tersebut dengan teriakan dua budak yg di’neb’ sambil emak2nya struggle masing2 nak pegang budak yg menggelepar menangis bagaikan diberi gas beracun. Tak paham lagi sebenarnya kenapa budak suka nangis time neb tak selesa kut kan~

********

1 jam.. 2 jam..

Nekbat (nebulizer) dah, sedut kahak dah, bagi oksigen dah… Namun budak2 comel masih lagi berlekuk2. Ak pun refer doktor kanak2 untuk masuk wad.

Selepas 2 jam, baru bapak2 masuk cari anak2.

“encik bapak dia? ” sapa aku

” iya… “

” encik, anak encik kemungkinan masuk wad malam ni, jangkitan paru2 dia agak teruk, nafas laju sangat, perlukan oksigen.. Salah satu punca jangkitan yg teruk macam ni berlaku adalah disebabkan anak encik terdedah kepada asap rokok atau habuk2 rokok yg melekat di langsir rumah, karpet, baju encik, kerusi kereta dll..”

Saya nasihatkan encik untuk cuba kurangkan merokok, dan kalau boleh berhenti terus. Kalau tak boleh sangat, jgn merokok dlm rumah dalam kereta, lepas merokok salin baju mandi baru main dengan anak. Tapi lebih baik kalau encik boleh berhenti untuk kebaikan anak.”

*********

1) Tahukah anda kanak-kanak yg terdedah kepada asap/habuk rokok di rumah berisiko mendapat jangkitan bronkiolitis dua kali lebih teruk dan 5x lebih tinggi risiko memerlukan bantuan mesin pernafasan (masuk tiub pernafasan). [kajian University of Liverpool]

2) Tahukah anda 20-30% perokok pasif (dia tak merokok tapi dia hidu asap rokok sebab contohnya suami/ayah merokok) mendapat kanser paru2 dan 25-35% mendapat penyakit jantung. Ha tepuk!

3) Tahukah anda di kecemasan hospital, yg duk layan anak menangis masa neb tu majoritinya emak2, bapak main henset tunggu kt luar. Dan bila masuk wad, mak2 yg tunggu anak, bapak kalau tunggu, banyak yg kalau doktor tanya pasal anak semua tak tahu, esoknya tukar dah emaknya pula menjaga. Amboi, kamu yg merokok sampai paru2 anak tak bagus, emak2 yg menanggung sengsara.

4) Tahukah anda bapak2 sekalian, bahawasanya neb itu sebenarnya bukan nekbat? Apakah beza neb dan nekbat? Tanya la isteri anda.

5) Tahukah anda peribahasa ‘sayang anak tangan-tangankan, sayang isteri tinggal-tinggalkan’? Sambungan peribahasa tu adalah ‘sayang anak isteri, rokok tinggal-tinggalkan’.

Sumber: Dr Ainul Farahin Kamalruzzaman

Ramai ibu dan guru-guru yang selalu mengeluh kerana anak-anak kecil sukar untuk memberi fokus kepada apa yang sedang dilakukan. Daya fokus kanak kanak sebenarnya adalah agak singkat iaitu antara 10 hingga 15 minit sahaja.

Jadi sebagai ibubapa  atau pendidik, jangan menaruh harapan yang terlalu tinggi pada anak anak kecil  untuk memberi focus  atau perhatian pada sesuatu aktiviti yang sedang dijalankan. Bagaimanapun daya fokus ini boleh dirangsang atau dipupuk supaya ia berlaku lebih lama dari biasa.

Menurut pakar psikologi klinikal, Dr Jamie Howard memberi tumpuan atau fokus seumpama otot yang memerlukan senaman untuk menguatkannya. Berikut adalah Antara perkara perkara yang boleh dilakukan oleh ibubapa atau pendidik bagi merangsang atau meningkatkan daya fokus kanak-kanak yang dikongsi oleh pakar Pendidikan Awal Kanak-Kanak, Dr Mahani Razali.

Kebanyakan kanak-kanak boleh fokus pada aktiviti yang seronok dan gembira. Apabila tiba aktiviti yang membosankan, kanak-kanak berasa kurang berminat dan mereka akan hilang fokus. Sebagai ibubapa dan guru pastikan aktiviti yang dilakukan adalah aktiviti yang menyeronokkan dan menarik minat kanak kanak.

Bagi memastikan aktiviti tersebut adalah menyeronokkan, ibubapa dan pendidik boleh berbincang dengan kanak-kanak apakah jenis aktiviti yang akan dilakukan. Minta pendapat kanak kanak juga dalam menyediakan bahan dan perancangan aktiviti.

-Pastikan aktiviti tersebut dilakukan dalam suasana yang kondusif atau selesa serta wujud perasaan selamat pada kanak-kanak.

– Pastikan ruang tempat melakukan aktiviti adalah bersih selesa dan pada suhu yang bersesuaian. Ruang yang panas akan menyebakan kanak-kanak cepat hilang fokus.

-Berikan arahan dengan menggunakan ayat-ayat yang mesra dan bukan berbentuk ugutan. Selain dari itu sentiasa memberi masa kepada kanak kanak untuk menyiapkan sesuatu aktiviti.

Sawan ketika demam merupakan perkara yang selalu berlaku kepada kanak-kanak. Penyebab kepada berlakunya sawan ini ketika demam masih lagi menjadi tanda tanya para saintis dan juga doktor perubatan.

Ada pendapat yang mengatakan disebabkan otak kanak-kanak masih belum matang, maka ia boleh mencetuskan maklumat yang bercelaru di dalam otak ketika mana suhu tinggi.

Di samping itu ramai di kalangan ibu bapa berpendapat bahawa kawalan suhu yang bagus dapat mengelakkan anak yang demam daripada terkena sawan. Oleh itu, ibu bapa yang mempunyai sejarah anak sawan ketika demam akan kerap memberikan ubat demam kepada anak mereka ketika demam.

Tetapi tahukah anda, PEMBERIAN UBAT DEMAM TIDAK MAMPU MENCEGAH SAWAN?

Satu kajian telah dibuat pada tahun 2009 dan seramai 289 kanak-kanak yang pernah mengalami sawan ketika demam menyertai kajian ini. Keputusan kajian mendapati kebarangkalian kanak-kanak ini mendapat sawan adalah sama di antara kanak-kanak yang mengambil ubat demam ataupun tidak.[1]

Manakala pada 2013 pula, sekumpulan doktor perubatan menggabungkan 3 kajian mengenai ‘pencegahan sawan ketika demam dengan pengambilan ubat demam’. Kajian tersebut juga mendapati bahawa kegunaan ubat demam tidak mampu mengelakkan sawan daripada berlaku.[2]

Bermaksud, ambil ubat demam ataupun tidak jika sawan itu nak datang, ia pasti akan datang.

Kajian ini bukanlah membawa kesimpulan bahawa tidak perlu beri ubat demam kepada kanak-kanak. Tetapi ia menyatakan satu aspek yang lebih penting daripada kawalan demam iaitu PENGURUSAN ANAK KETIKA SAWAN.

Ini disebabkan sejauh mana kita kawal suhu kanak-kanak tersebut, ia tidak mempengaruhi langsung kebarangkalian kanak-kanak tersebut untuk mengalami sawan. Seperti yang saya katakan, jika sawan itu nak datang ia akan datang.

Oleh itu, ibu bapa yang mempunyai anak-anak seperti ini perlu mempunyai ilmu asas untuk menguruskan anak yang sedang mengalami sawan.

Berikut adalah cara yang mudah untuk anda menguruskan anak anda ketika sawan:
1) Jangan panik: Sebagai ibu bapa, anda tidak perlu terlampau panik sehingga mana anda lupa langkah-langkah yang seterusnya. Jika lupa, anda mungkin akan membahayakan nyawa anak anda.

2) Lihat jam untuk mengetahui pukul berapa sawan itu bermula

3) Jauhkan pesakit daripada bahan-bahan ataupun kawasan yang berbahaya

4) Letak pesakit secara mengiring ke kiri: Sebenarnya jika anda lupa, mengiring sebelah kiri dan kanan pun tak kisah. Tetapi yang paling tepat adalah mengiring sebelah kiri. Ini kerana ketika sawan, lelehan air liur ataupun makanan boleh masuk ke dalam saluran trakea iaitu saluran paru-paru.

Air liur ataupun makanan ini boleh memasuki paru-paru melalui bronchus. Tetapi bronchus paru-paru sebelah kanan lebih lurus berbanding paru-paru sebelah kiri menyebabkan paru-paru sebelah kanan lebih senang dimasuki air liur ataupun makanan tersebut. Oleh itu, mengiring ke kiri adalah lebih baik ketika berlakunya sawan.

5) Dilarang untuk meletak barang di dalam mulut pesakit. Orang terdahulu menyuruh kita meletakkan sesuatu di dalam mulut ketika sawan berlaku. Tetapi didapati perbuatan itu hanya menerukkan lagi keadaan pesakit seperti gigi pesakit boleh patah dan pesakit tercekik, trauma pada lidah dan lain-lain lagi.

6) Sapu sebarang lelehan air liur daripada mulut pesakit. Ini untuk mengelakkan daripada saluran udara tersumbat dengan perkara tersebut.

7) Jika sawan sudah berhenti, bawa terus ke jabatan kecemasan

Wajib pergi bawa terus pergi hospital jika
1) Muka pesakit menjadi biru
2) Sawan lebih daripada 3 minit. 
3) Pesakit terus tidak sedarkan diri

Perkara yang kami katakan bukan menunjukkan tidak perlu menggunakan ubat demam. Tetapi lebih kepada kefahaman ibubapa berkenaan perkara ini dan pentingnya ibubapa tahu macam mana nak uruskan kanak-kanak yang sedang sawan.

Harap maklumat ini membantu anda.

Sumber: Root of Science