Risaunya hati bila si kecil disahkan jaundis. Sebenar apakah punca terjadinya jaundis yang?

Jaundis adalah warna kekuningan yang kelihatan pada kulit yang disebabkan oleh meningkatnya kadar bilirubin dalam darah. Jaundis bagi bayi ialah jaundis yang berlaku dalam tempoh sebulan selepas bayi lahir. Jaundis sering berlaku pada bayi di mana 50% bayi akan mengalami jaundis pada minggu pertama kehidupan.

Bilirubin adalah sejenis pigmen yang dihasilkan daripada pemecahan sel darah merah. Ia kemudian diproses di dalam hati sebelum dikeluarkan ke dalam najis.

JENIS JAUNDIS PADA BAYI

Jaundis mula terjadi kira-kira selepas 48 jam bayi dilahirkan dan akan beransur hilang pada akhir minggu pertama kelahiran. Jaundis jenis ini terjadi disebabkan oleh pemecahan sel-sel darah merah dan keadaan organ hati yang belum cukup matang.

• Fisiologi jaundis
• Patologi jaundis
  • Ketidak serasian kumpulan darah antara ibu dan anak. Ia terjadi apabila ibu mempunyai Rhesus negative atau kumpulan darah ‘O’.
  • Defisiensi G6PD pada bayi di mana bayi kekurangan enzim ini menyebabkan sel-sel darah merah tidak stabil apabila terdedah pada bahan-bahan tertentu. Walau bagaimanapun, tidak lebih daripada 5% bayi mengalami masalah ini. Bayi akan diperiksa status G6PD sejurus selepas lahir.
  • Jangkitan kuman pada bayi. Bayi biasanya kelihatan lemah dan memerlukan rawatan di hospital.

PUNCA JAUNDIS BERPANJANGAN

Jaundis berpanjangan ialah apabila kekuningan pada bayi berlanjutan sehingga melebihi 14 hari bagi bayi yang lahir cukup bulan dan 21 hari bagi bayi lahir pramatang. Berikut ialah punca jaundis berpanjangan kepada bayi.

• Penyusuan susu ibu sepenuhnya (breast milk jaundice). Jaundis yang berpanjangan ini tidak berbahaya pada bayi selagi ibu tidak mengambil ubat-ubatan tradisional.
• Penyekatan aliran hempedu daripada hati ke usus yang akhirnya menyebabkan najis yang pucat dan air kencing yang pekat. Bagaimanapun, kes ini jarang terjadi.
• Kekurangan hormon tiroid. Kes ini sangat jarang, satu daripada 4000 kelahiran.

6 TANDA JAUNDIS SERIUS PADA BAYI

Dapatkan pemeriksaan doktor dengan segera sekiranya  mendapati

• Anak anda terdahulu pernah mengalami jaundis teruk.
• Bayi kelihatan tidak aktif dan tidak mahu menyusu.
• Najis bayi kelihatan pucat atau air kencingnya menjadi pekat.
• Jaundis terjadi dalam masa 24 jam selepas dilahirkan
• Peningkatan kekuningan yang cepat
• Bayi anda mengalami kekurangan G6PD.

Doktor akan memeriksa bayi anda dan melakukan ujian darah serta memberikan rawatan yang sesuai. Mereka juga akan memberikan nasihat yang berkaitan.

RISIKO KEPADA BAYI APABILA JAUNDIS SERIUS

Paras bilirubin yang tinggi boleh menyebabkan bahaya. Ia boleh mengakibatkan;

• Gangguan pendengaran di mana terjadi kerosakan otak di bahagian kawalan pendengaran.
• Kerosakan otak yang teruk (kernicterus).

Justeru, bagi mengelakkan masalah ini, ibu bapa perlu mendapatkam rawatan segera bagi mengelakkan terjadinya komplikasi jaundis yang teruk.

JANGAN JEMUR BAYI!

Terdapat dua jenis rawatan akan diberikan kepada bayi iaitu bayi jaundis iaitu dengan meletakkannya di bawah sinaran komponen cahaya biru tertentu sehingga indirect bilirubin akan ditukarkan kepada bahan yang tidak bahaya. Ibu bapa dinasihatkan supaya tidak mendedahkan bayi anda pada cahaya matahari pagi secara terus-menerus kerana ia boleh membahayakan bayi.

Kadar bilirubin yang dianggap bahaya bagi bayi baru lahir adalah melebihi 20 mg/dL (340 umol/L). Rawatan pertukaran darah adalah pilihan cara terakhir bagi menghindarkan terjadinya kerosakan otak. Kadar bilirubin untuk rawatan ini bergantung kepada banyak faktor termasuk usia bayi dan penyebab jaundis itu sendiri.

Perbuatan memberi bayi bawah 6 bulan minum air masak melebihi keperluannya boleh menyebabkan si kecil kena sawan tanpa demam!

Sebenarnya ramai ibu bapa yang mengamalkan pemberian air masak kepada bayi dengan alasan si kecil masih haus atau hendak membilas mulutnya selepas minum susu formula.

Tanpa mengetahui tindakan tersebut boleh mengundang bahaya kepada nyawa bayi sendiri. Dr Hairin Anisa Tajuddin, Pakar Kanak-Kanak yang menjumpai kes pesakit bayi yang mengalami sawan tanpa demam akibat telah diberikan air masak berlebihan daripada keperluannya berkongsi pengalaman tersebut sebagai peringatan kepada para ibu bapa.

Apa Itu Water Intoxication?

Water intoxication bila baby usia kurang daripada 6 bulan diberi air melebihi keperluannya (70 – 80%). Kepekatan Sodium dalam darah jadi cair. Baby boleh dapat sawan tanpa demam.

Sharing case :
Saya jumpa kes ada satu baby Indian yang umurnya hampir 7 bulan, yang sawan tanpa demam. Cerita sebenar neneknya telah berikan air masak dalam 15 – 30 ml setiap kali selepas minum susu FM.

Jika dalam sehari baby dapat dalam 120 – 180 ml air masak daripada lahir atas alasan baby minum FM bukan susu ibu. Jadi FM ni panas katanya dan perlu dibilas dengan air masak.

Baby selalu dapat najis yang cair dan bila nak mulakan makanan, baby reject. Maka baby belum start complementary food lagi.

Then suatu hari baby admitted di GH kerana sawan tanpa demam dan lumbar puncture juga telah dibuat di mana semua result adalah normal. Hanya yang tak normal adalah kandungan garam dalam darahnya yang hanya 125 semasa admission date dan improving to 130 selepas 24 jam masuk ward.

Explanation :

Water intoxication berlaku bila baby diberikan air melebihi keperluan tubuhnya. Tubuh manusia mengandungi 70 hingga 80% air dan susu ibu atau FM (formula milk) mempunyai kandungan air dalam 85%.

Maka jika bayi kurang daripada 6 bulan, diberikan tambahan air masak selepas minum susu akan menyebabkan kepekatan garam Sodium (Na) dalam darahnya mencari cair (diluted).

Cuba kalian buat experiment daging ayam disimpan dalam larutan yang cair. Sel-sel daging akan jadi segah (kembang) bukan?

Bila sel-sel berada dalam medium yang cair, sel kembang dan ini kita panggil edema dalam bahasa medikal.

Bila sel-sel otak bayi terdedah kepada darah yang cair (means garam galian menjadi diluted), ia akan mengembang dan akan sawan.

Sekian. Wassalam.

Sumber: Dr Pakar Kanak-Kanak Adda

Budaya berpantang selepas bersalin merupakan tradisi turun temurun yang kebiasaannya diamalkan wanita di Asia, Afrika, Timur Tengah dan sebahagian Eropah dan biasanya melibatkan waktu rehat untuk si ibu selama 30 hari. Kerja-kerja rumah diagihkan kepada keluarga terdekat atau pengurus profesional yang memasak, membersih dan membantu penjagaan bayi.

Fahaman berpantang dalam tradisi dunia

Fahaman tentang kestabilan ‘panas dan sejuk’ adalah konsep dalam teori kesihatan kuno yang didapati wujud dalam budaya tradisional Latin Amerika, Asia dan Afrika. Dalam perubatan Yunani, teori humoral yang menyebut tentang empat elemen tubuh manusia juga membincangkan kestabilan ‘panas dan sejuk’.

Disebabkan darah dilihat sebagai ‘panas’, wanita yang baru melahirkan dan telah banyak kehilangan darah dianggap sebagai berada dalam keadaan ‘sejuk’. Disebabkan itu, berpantang selepas bersalin dilihat sebagai bertujuan untuk memastikan si ibu dihangatkan dengan mencukupi untuk kestabilan elemen humoral badan.

Di pedalaman Guatemala contohnya, bidan akan mengarahkan ibu yang baru melahirkan mandi dengan air panas untuk menghangatkan badan mereka di samping membantu penyusuan susu badan. Keutamaan makanan panas ini juga dapat dilihat dalam masyarakat Timur Tengah yang beranggapan bahawa makanan sejuk selepas bersalin meningkatkan risiko mendapat artritis atau rehumatisme.

Budaya berpantang masyarakat Asia

Meskipun terdapat beberapa perbezaan dalam tempoh masa, diet dan pantang-larang yang diamalkan, konsep berpantang antara kumpulan etnik utama di Malaysia iaitu Melayu, Cina dan India adalah lebih kurang sama. Pada asasnya berpantang selepas bersalin dalam masyarakat ini dilihat bertujuan untuk mengeluarkan angin daripada badan selepas bersalin, menggalakkan peredaran darah, menguatkan sendi dan menggalakkan susu ibu di samping mengelakkan makanan yang menyejukkan.

Keterbatasan ilmu tradisional dan sains moden

Pantang-larang dan makanan yang disarankan sewaktu berpantang tidak disokong dengan kajian saintifik yang menyeluruh. Bahkan terdapat pantang-larang yang sebenarnya boleh memudaratkan si ibu. Pengambilan air yang mencukupi, contohnya, merupakan suatu keperluan penting untuk ibu menyusu.

Terdapat amalan berpantang yang mungkin mempunyai rasional suatu masa dahulu tetapi perkembangan dalam prosuder kelahiran dan teknologi yang digunakan membuatkannya tidak relevan lagi. Sebagai contoh, benang jahitan masa kini tidak lagi menggunakan bahan yang boleh menyebabkan keradangan sehingga para ibu perlu berpantang makanan untuk mengelakkan kegatalan dan berpantang daripada hubungan kelamin untuk tempoh sehingga 100 hari.

Meskipun tidak disokong oleh kajian saintifik, ini tidak bermakna amalan berpantang selepas bersalin adalah karut semata. Salah satu aspek dalam amalan berpantang, iaitu persoalan pemakanan ialah persolan yang sangat mengundang debat walaupun dalam kalangan pakar. Kompleksiti setiap makanan yang bukan sekadar terdiri daripada makronutrien (karbohidrat, protein, lemak) serta perbezaan metabolisme dan mikroorganisme dalam sistem pencernaan manusia bererti terdapat perbezaan luas dalam kesan pengambilan makanan terhadap individu.

Patutkah saya berpantang?

Dalam satu perbandingan kajian yang mengkaji kaitan risiko kemurungan dalam wanita Cina yang berpantang, 8 kajian mendapati berpantang membantu mengurangkan risiko manakala 4 kajian mendapati berpantang boleh meningkatkan risiko.

Jelasnya, terdapat aspek amalan berpantang yang mengurangkan tekanan bagi si ibu, manakala aspek lain seperti konflik dengan ibu mertua, pantang-larang yang memudaratkan si ibu boleh memburukkan keadaan.

Oleh itu, jadilah lebih fleksibel dengan membentuk amalan berpantang yang sesuai dengan anda. Kebanyakan ibu baru akan berasa gembira dimanjakan dengan sistem sokongan sosial yang mengambil alih tugas-tugas rumah dan memberikannya peluang untuk menumpukan perhatian kepada bayi yang baru lahir.

Anda berhak untuk berpantang dengan erti kata diberi peluang untuk pulih dan fokus kepada bayi, bukannya berpantang dengan erti kata mengikuti senarai perkara yang boleh dan tidak boleh dilakukan secara membuta tuli.

Sumber: Hello Doktor